آزادی اندیشه آری، آزادی عقیده نه

تفکر قوه ایست در انسان که از عقل ناشی می شود. انسان در تعقل و تفکر آزاد است و این امر نه تنها مورد ترغیب دین مبین اسلام است بلکه ساعتی تفکر برتراز هفتاد سال عبادت شمرده شده1

گستره تفکر تمام اشیاء ومفاهیم است از خداوند متعال که آفریدگار عالم است و انبیاء و تعالیم آنها گرفته تا خلقت و آفرینش انسان و تمام موجودات. تاریخ بشر، مسائل اجتماعی علوم عقلی و نقلی و خلاصه هر آنچه در بقعه امکان بگنجد می تواند موضوعی برای تفکر واندیشه واقع شود.

در مقابل، «عقیده» در لغت از عقده و گره خوردن و بسته شدن مشتق است یعنی آن چیزی که با جان انسان گره می خورد و انسان به آن پایبند می شود را عقیده می گویند.

این پایبندی و اعتقاد خود به دو نحوه امکان تحقق دارد، گاهی از تفکر و اندیشه ناشی می شود و گاهی منشاء آن تخیل، توهم و احساسات و یا تعصبات است. بر اهل تحقیق پوشیده نیست که غالب عقائد رایج در دنیا سر در آبشخور تعصبات و رسم و رسومات دارد ومبتنی بر منطق صحیحی نیست، اینجاست که اسلام با عقایدی که مبنای عقلی نداشته باشد سر ستیز دارد و سعی آن رهایی انسانها از بند جهالت هاست.

نمی شود گفت آزادی است هر کس می خواهد گاو بپرستد یا موش و هر کس می خواهد خدا را !!! آزادی است یکی برایش آب زمزم مقدس است و یکی هم ادرار گاو!! یکی به زیارت قبور ائمه علیهم السلام می رود و ضریح برای او مقدس است و یکی آتش و آتشکده، آزادیست باید کنار مسجد بتخانه و قمار خانه و عشرتکده باشد، هر کس خواست به مسجد برود و هر کس خواست به میکده !!! وهیچ کس هم حق ندارد متعرض دیگری شود!! خیر یگانه میدان دار صحنه زندگی عقل و منطق است ، و به حکم همین عقل همه در برابر هم مسئولند، لذاهمانطور که وظیفه عقلائی و انسانی ماست که در امور روزمره دستگیر هم باشیم، بر همه لازم است نسبت به امور فکری و اعتقادی بی تفاوت نباشیم بلکه این امور اولویت دارد چرا که در روزمره ها حرف از نان است ولی اینجا پای جان در میان است.

بله اگر کسی یا دولتی هدفش سلطه بر جمعی یا اجتماعی باشد، برای در امان ماندن همه عقاید را محترم می شمارد.کاری که آمریکا و اروپای امروز و دیروز کردند و می کنند و با نیرنگ آزادی عقاید تحت عنوان مردم فریب حقوق بشر به چپاول ملتها مشغولند. همین مستکبرین وفریبکاران آنجا که عقیده ای در تضاد با منافعشان باشد تمام شعارهایشان را فراموش می کنند. کاری که در مقابله با فرهنگ واندیشه تشیع انجام می دهند کاری که با منکرین هلوکاست انجام می دهند وصدها وهزاران شاهد دیگر که بر کسی پوشیده نیست.

اما آنجا که پای دلسوزی و خیر خواهی در میان باشد این اسلام عزیز است که تفکر را نه تنها آزاد بلکه از بالاترین عبادات می داند ولی عقائد به هر نحوی که باشد آزاد نیست، عقیده ای آزاد است که بر منطق و اندیشه استوار باشد و آنجا که پای خرافه وخرافه پرستی باشد طبیب دلسوز شریعت به درمان بیماریهای بشر قیام می کند هرچند بر عده ای ناگوار آید اما مرارت داروی این طبیب شهد شیرین سلامت فرد وجامعه را در پی دارد.



1 تفکر ساعه خیر من عباده سبعین سنه مستدرک الوسائل ج2 ص 105



جهت مطالعه بیشتر در این زمینه مراجعه فرمایید به آثار استاد شهید مرتضی مطهری، کتابهای پیرامون جمهوری اسلامی ص 87 و پیرامون انقلاب اسلامی ص 6